Фуқароларимизнинг ҳуқуқлари ва қонуний манфаатлари самарали ҳимоя қилинишини таъминлашда Суд-ҳуқуқ тизимини ислоҳ қилиш тараққиётимизнинг энг муҳим устувор йўналишларидан бири саналади. Шу сабабли ҳам кейинги йилларда Ўзбекистонда суд-ҳуқуқ соҳасида кўплаб ўзгаришлар амалга оширилди. Давлат томонидан кўрилаётган бундай чора-тадбирлар судьялар ишининг сифати ва тезкорлигини таъминлаш имкониятини бермоқда. Маълумки, Ўзбекистон Республикаси Президентининг 2020 йил 3 сентябрдаги “Суд ҳокимияти органлари фаолиятини рақамлаштириш чора-тадбирлари тўғрисида”ги ПҚ-4818-сонли Қарори қабул қилинганлиги, судлар тизимидаги фаолиятни янада такомиллашишига асос бўлади десак муболаға бўлмайди. Ушбу қарорга асосан амалдаги қонунчиликка суд органлари фаолиятига рақамли технологияларни жорий қилишга қаратилган бир қатор ўзгартириш ва қўшимчаларни киритиш билан боғлиқ нормалар белгиланди.
Қарор билан қуйидагиларни назарда тутувчи 2020-2023 йилларда суд ҳокимияти органлари фаолиятини рақамлаштириш дастури тасдиқланди:
-2021 йил 1 январдан судларда суд мажлисини тарафларнинг илтимосномаси ва раислик қилувчининг розилиги билан аудиоёзувдан фойдаланган ҳолда қайд этиб бориш ҳамда суд мажлиси баённомаларини ушбу тизимдан фойдаланган ҳолда шакллантириш;
-2021 йил 1 июлдан апелляция ва кассация инстанцияси судларида ишларни судьялар ўртасида автоматик равишда тақсимлаш;
-2021 йил 1 октябрдан барча иштирокчиларни суд мажлисларининг вақти ва жойи ҳақида “SMS” хабар орқали бепул асосда хабардор қилиш;
-2022 йил 1 январдан суд қарорларини тарафларга онлайн тарзда, уларнинг илтимосномаси бўйича эса қоғоз шаклида тақдим этиш;
-2022 йил 1 июлга қадар судлар фаолиятида, шу жумладан, фуқаролар ва тадбиркорларга одил судловга эришишда қулайлик яратиш мақсадида 10 га яқин интерактив хизматлар кўрсатишни йўлга қўйиш;
-2023 йил 1 январдан суд ишларини давлат архивига электрон шаклда топшириш ва қабул қилиш белгиланган.
Судлар фаолиятида замонавий технологияларни кенг жорий этиш бўйича амалга ошириладиган тадбирлар фуқаролар ва тадбиркорлик субъектларига ўз ҳуқуқлари ва манфаатларини ҳимоя қилиш учун судга мурожаат қилишни эркинлаштириб, одил судловга эришишни ошириш баробарида судлар фаолиятида очиқлик ва шаффофликни таъминлаш имконини беради.
Тахир Бекпулатов
Сурхондарё вилоят суди судьяси
