Қандли диабетнинг биринчи тоифаси маълум бир сабабларга кўра, вояга етмаган болалар диабети деб аталади. Шунинг учун ҳам кўпинча 30 ёшгача бўлган беморларга ташхис қўйилади ва касалликнинг энг юқори чўққиси 14 ёшда юз беради. Биринчи тоифа қандли диабет ошқозон ости бези инсулин ишлаб чиқара олмаса пайдо бўлади ва касаллик жуда тез ривожланади. Бундай вақтда болага ўз вақтида ёрдам кўрсатиш учун касаллик аломатини билиш ва шифокорга мурожаат қилиш зарур.

Ҳаддан ташқари чанқоқ

Кучли ва асоссиз чанқоқ тананинг тўғри намлик мувозанатини сақлаб қолиш учун курашаётганидан дарак беради. Глюкоза жуда кўп бўлса, тана уни пешоб орқали чиқариб юборишга ҳаракат қилиши мумкин. Натижада танада сувсизлик юз беради ва бола чанқайди.

Тез-тез пешоб қилиш

Энг огоҳлантирувчи белги бўлиб, одатда бола ёки ўспирин ётоқ ўрнини ҳўл қилганда кузатилади. Aммо ушбу сабаб орқали ҳожатхонага тез-тез ташриф буюриш шифокор кўригидан ўтиш учун сабабдир.

Бош оғриғи ёки хира кўриш

Қонда шакар даражаси қанчалик юқори бўлса, болада тез-тез бош оғриғи кузатилади. Бундан ташқари, ўспиринларда кўриш қобилияти ёмонлашади.

Иштаҳанинг кучайиши

Барча ўспирин болалар ҳам кўп овқат ейиши мумкин, чунки ўсаётган организм кўпроқ озуқа талаб этади. Aммо улардаги иштаҳа аввалгидан кучли бўлса ва очлик ҳисси овқатлангандан кейин ҳам ўтиб кетмаса, шифокорга мурожаат қилиш мақсадга мувофиқдир. Бунинг сабаби инсулин етишмаслиги билан глюкоза қонда тўпланиб, ҳужайраларга кириб бормайди ва энергия ишлаб чиқаришда қатнашмайди. Шунинг учун бола доимо очликни ҳис қилади.

Чарчоқ

Aгар ҳужайраларда глюкоза бўлмаса, етарли даражада энергия ҳосил бўлмайди. Натижада танада чарчоқ кучаяди. Илгари амалга ошириб юрган вазифалар учун кейинчалик куч етмай қолиши мумкин. Ушбу ҳолатда имкон қадар тезроқ шифокорга мурожаат қилиш зарур.

Вазн камайиши

Одатда кўпчилик қандли диабетга чалинганлар ортиқча вазнга эга бўлади, деб ўйлайди. Aммо ҳар доим ҳам шундай эмас. Глюкозасиз қолган оч ҳужайралар энергия билан таъминлаш учун организм мушак тўқималари ва ёғ захираларини йўқ қилади ва бемор вазн йўқотишни бошлайди.

Кайфият ўзгариши ва асабийлик

Aлбатта, аксарият ўспиринларда кайфиятнинг ўзгариши одатий ҳолдек туюлади. 2007-йилда Aмерика Диабет ассоциацияси томонидан ўтказилган кичик бир тадқиқот шуни кўрсатдики, қонда шакар миқдори кўпайганда болалар кўпроқ ўзгарувчан ва асабий бўлиб қолар экан. Шунинг учун ота-оналар фарзандининг руҳий ҳолати ва кайфиятига ҳам бееътибор бўлмаслиги лозим.