Олимлар Паркинсон касаллиги ва инсультни даволашда ютуқ яратмоқчи. Графен энг енгил ва энг электр ўтказувчан углерод бирикмаси бўлиб, ажойиб электр хусусиятларига эга
Графендан тайёрланган биринчи мия имплантаси материал биринчи марта ишлаб чиқарилганидан 20 йил ўтиб, август ойи охирида Манчестер миллий графен институтида бошланадиган клиник синовлардан ўтади, деб ёзади Financial Times.
Олимлар бу кашфиёт инсон миясини ташқи компьютерлар билан боғлаш имконини беради, деб кутишмоқда – ҳозирги қурилмалардан ҳам илғор. Бу Паркинсон касаллиги, инсульт ва бошқа неврологик касалликларни даволашни яхшилайди. Имплант ҳаракатчанлиги чекланган одамларнинг фикрларини нутққа таржима қилишга ёки ҳаракатларни бажариш учун буйруқларни узатишга ёрдам беради.
Тадқиқот бош олими, профессор Костас Костарелос: “Ушбу “биринчи марта инсон тадқиқоти”нинг асосий мақсади саккиздан ўн нафаргача беморнинг миясига бириктирилган графен электродларининг хавфсизлигини кўрсатишдир”, деб тушунтирди.
Глиобластома ўсимтасини олиб ташлаш учун нейрохирургия пайтида биринчи синовдан ўтувчининг миясига 64 та графен электродли имплант ўрнатилади. Қурилма асабий фаолиятни рағбатлантириш ва ўқишга ёрдам беради.
Тадқиқотнинг кейинги босқичи Паркинсон касаллигини даволаш учун иккита элементдан иборат имплантни синовдан ўтказиш бўлади: бири миянинг юқори қатламига «селофан бўлаги каби» ўрнатилади, шунда у электр фаоллигини ўқийди ва иккинчиси бу касаллик билан бузилган ҳаракатни ва бошқа функцияларни бошқарадиган ҳудудларни яхшироқ рағбатлантириш учун мияга киритилади.
Графен варақлари олти бурчакли панжарадаги бир қатламли углерод атомларидан иборат бўлиб, молекуляр структура материалга ажойиб электр ва механик хусусиятларни беради. Бу углерод бирикмасининг энг кучли, енгил ва электр ўтказувчан версиясидир. Кашфиётчилар Андре Гейм ва Константин Новоселов 2010 йилда физика бўйича Нобел мукофотига сазовор бўлишди. Мутахассислар графенни «мўъжизавий материал» деб аташади, чунки у бошқа мия имплантларида қўлланиладиган металл электродлардан устунликка эга.
