Табиий газни ҳисобга олишни назорат қилишнинг автоматлаштирилган тизимини татбиқ этиш орқали қарздорлик билан боғлиқ муаммо ва узилишларнинг олди олиниши билан бирга йўқотишлар ҳамда табиий газдан ноқонуний фойдаланиш ҳолатлари тўғрисида таъминотчини вақтида огоҳлантирилишига ҳам эришилади. “Ақлли” ҳисоблагичлар истеъмолчининг ёқилғи сарфини юқори аниқлик билан ўлчаб, реал вақт режимида марказга маълумотларни узатади.

Ҳисоблагич ҳудди мобил телефон каби сим карта ва аккумулятор-батареяда ишлайди ҳамда диспетчерлик хизматига тўғридан тўғри симсиз алоқа ёрдамида уланади. Диспетчер ўз мониторида қайси хонадонга айни дақиқада қанча миқдордаги газ берилмоқда, қайси бирига умуман берилмаяпти, қаерда қандай носозлик бор, барчасини назорат қилиб туради ва ҳисоблагичда қарз юзага келиши биланоқ, инсон аралашувисиз газ бериш истеъмолчи томонидан пул тўлангунга қадар тўхтатилади.

Албатта, истеъмолчиларнинг газ ҳисоблагичлари тармоқдан бирданига келмай қолмайди. Қарздорлик пайдо бўлишига яқин қолганда ҳисоблагич пул тўлаш лозимлиги тўғрисида мобил телефонга қисқа хабар (SMS) юборади ва дам олиш ҳамда байрам кунларидан бошқа вақтдагина қарздорга газ беришни автоматик тўхтатади. Бунинг сабаби эса, тизим – банк ишламайдиган кунлари кассага пул тўлай олмаслигингизни билади.

Қарздорлик туфайли газ бериш тўхтатилгач, истеъмолчи томонидан пул тўлаб қарзни ёпилгандан кейин ҳам ҳисоблагич, токи истеъмолчи уйдаги барча очиқ қолган газ ускуналарини беркитмагунича, газни ўтказмайди.

Агар истеъмолчи уйида қўшимча ўчоқ, тандир ёки иссиқхонани табиий газ тармоғига уласа, истеъмол қилинаётган табиий газ эҳтиёжи ошиб кетиши сабабли, ҳисоблагич газ етказиб беришни тўхтатади.

“Сотувчи-харидор” муносабатлари билан боғлиқ зиддиятли вазиятларнинг олди олинади. Зеро, бу ерда янги тўлов интизоми жорий этилиб, газ етказиб берувчи хизматларни сифатли ҳамда тўлиқ ҳажмда тақдим этади ҳамда харидор, яъни истеъмолчи, уни ўз вақтида ва тўлиқ ҳажмда тўлаб боради.