Нафақага чиққан ўқитувчининг ўрнига бошқа муаллима синфга кирди. Дарсни тушунтиришни бошлади. Ўқувчиларнинг биридан савол сўраганди, бошқа барча ўқувчилар кулиб юборди. Ўқитувчи ҳайрон бўлди. Ўқучиларга қараб ўринсиз кулгунинг сирига етди. Сабаб: синфда ҳамма аҳмоқ, ақлан ноқис ҳисоблайдиган ўқувчига савол бергани экан. Дарс тугаб ўқувчилар синфни тарк этадиган маҳал, муаллима ўша ўқувчини чақирди. У билан холи қолиб, қоғозчага ёзилган икки қатор байтни берди ва:
– Буни исмингни ёдлагандек ёдлаб кел, ҳеч кимга айтма, – деди.
Кейинги дарсда муаллима ўша икки қатор шеърни ёзув тахтасига (доскага) ёзди. Унинг маъносини, фасоҳатини тушунтирди. Сўнг уни ўчириб:
– Ким ҳозирги шеърни ёдлаб қололди, – деб сўради. Ҳеч ким чурқ этмади.
Фақат ўша «иккичи» минг ҳаяжон, ийманиш билан қўл кўтарди. Ўқитувчи:
– Қани, жавоб бер, – деди. У шеърни ёддан айтиб берди. Устоз уни кўп мақтади, бошқаларга ўрнак олишликни айтди. Ўқувчилар бу ҳолатдан ҳайратга тушар, кимдир кеча кулгани учун хижолат бўлар, кимдир ҳайрат билан қарар эди. Бу ҳол бир ҳафта давом этди. Ўқитувчи у ўқувчини мақтарди. Ўқувчиларнинг у ҳақидаги тушунчалари ўзгара бошлади. У боланинг ҳам руҳий ҳолати ижобий томонга бурилиш ясади. Ўзига бўлган ишонч уйғонди. Олдинги ўқитувчи ҳисоблагандек ахмоқ эмаслигини англади.
Ўқувчилар билан илмда мусобақа қила олишини, ўз устида ишласа, аълочи бўла олишини билди. Нафақат шу фандан, балки, бошқаларидан ҳам аъло баҳолар ола бошлади. Мактабни яхши натижалар билан битириб, олийгоҳга кирди, сўнг магистратурани битирди. Доктор бўлишни ҳам мақсад қилди.
У ўқитувчиси ҳақида ёзаркан: «Инсонлар икки тоифага бўлинадилар: бири яхшиликлар калити бўлса, бошқаси унинг қулфидир. Бирлари сизни шижоатлантириб, қўлингиздан тутиб, умид бағишлайди. Сиздаги дарду аламни ҳис қилади. Ҳаёт йўлингизни белгилашингизга сабаб бўлади.
Бошқалари эса, сиздаги иқтидорни беркитиб, ёмонликларни очади. У сизни руҳан эзишдан, ўзгалар олдига ерга уришдан, азоб беришдан роҳат туяди. Қанчадан-қанча инсонлар бундай ўқитувчиларнинг қурбонига айланади. Бутун умри давомида ўзини тиклолмай ўтади» деди.
